Đối diện với sợ hãi

Tôi nhận được bức thư dài này vào một ngày bận rộn. Có lẽ nhiều người cũng nhìn thấy một phần nào đó của mình trong câu chuyện này. Xin chia sẻ đến mọi người câu chuyện này và phần trả lời của tôi. Hy vọng mọi người có thể tìm thấy một số đề nghị hữu ích trong đó.

Chào anh,không biết em gửi cái message này thì có làm phiền anh quá không vì em nghĩ anh rất là bận rộn với công việc, nhưng hôm nay khi mà em đọc về blog của anh trong suốt cả đêm thì em nghĩ có lẽ nên viết một cái gì đó nói về tâm sự của mình để gửi cho anh cho đỡ ngứa tay cũng như mong muốn được nói chuyện với một người có kinh nghiệm phát triển con người như anh.Thường thì chả ai chịu đọc những gì em viết cả 🙁

Em là một sinh viên sắp ra trường tại một trường đại học tư và chả danh tiếng gì cả .Cũng như bao sinh viên sắp ra trường khác thì nỗi lo “việc làm” ám ảnh em bao tháng này.Tối nào em cũng không ngủ được rồi lại lên mạng tìm những cái blog IT của các anh chị để đọc về kinh nghiệm phỏng vấn,xin việc,ôn tập,…rồi lại cảm thấy thích đọc blog từ khi nào không biết.Mỗi ngày em đều đợi mọi người trong nhà ngủ hết,khi mà không gian yên tĩnh nhất để đọc blog . Ban đầu chỉ là đọc bài về công nghệ, ôn tập kiến thức rồi từ từ rảnh sinh nông nổi đọc cả những bài về ngành nghề,về con người,về cuộc sống..Rồi khi đọc nhiều quá,em lại nhân ra mình thật sự vô dụng …

Em năm nay đã 24 tuổi ,ở cái tuổi mà bạn bè hầu như ai cũng đã có việc làm riêng,kiếm được thật nhiều tiền,làm được những lớn lao..thì em vẫn chỉ đi học,dường như đi học là cái cớ an toàn nhất để mà em có thể trốn tránh đi làm. Ba năm học cao đẳng,hai năm học liên thông em luôn cố gắng học chăm chỉ đi học đầy đủ hết sức có thể. Cuối cùng thì kết quả cũng xứng đáng với công sức của em bỏ ra,GPA của em cao nhất lớp 2,67/4 khi học Cao Đẳng và 3,34/4 khi học Đại Học . Em vui và cũng hãnh diện lắm,nhưng rồi em chợt nhận ra mình là kẻ thất bại nhất lớp. Bây giờ hầu như mấy đứa bạn trong lớp đều tự kiếm được tiền, những người mà em từng nghĩ họ sẽ thất bại vì chẳng chịu học hành gì cả ,để rồi giờ ngay cả thằng bạn học tệ nhất lớp cũng kiếm được công việc bán hàng lương 10 triệu/tháng. Còn bây giờ, em một đứa mà ngay cả việc nộp CV xin việc còn sợ thì làm được gì. Vì sợ và thiếu tự tin mà em đánh mất nhiều cơ hội để có thể phát triển bản thân hơn thì em quá là vô dụng rồi.Khi còn học,em có tham gia một buổi nói chuyện,giao lưu của một công ty IT nước ngoài với sinh viên. Kể từ ấy thì em rất muốn làm việc cho công ty đó khi mà mình kết thúc việc học. Công ty đó như là động lực để mà em cố găng học Tiếng Anh nhiều hơn với mong muốn là mình sẽ có thể được làm việc tại một công ty IT lớn như vậy..Nhưng rồi thời gian chuẩn bị ra trường cũng sắp tới,công ty IT đó cũng bắt đầu tuyển nhân sự, em cảm thấy rất là vui cũng như háo hức vì có thể ước mơ có thể thành sự thật.Để chuẩn bị tốt nhất cho việc xin việc ở công ty, em bắt đầu soạn CV,ôn lại kiến thức và xem review về kinh nghiệm phỏng vấn.Và cái sở thích đọc blog cũng từ việc tìm kiếm kinh nghiệm phỏng vấn mà ra.Sau khi đọc rất nhiều thì em cũng thấy là mình còn quá yếu về cả chuyên môn lẫn tiếng Anh. Họ nói rằng công ty IT đó chỉ tuyển những người giỏi,những người có năng lực,phải vượt qua 3 vòng phỏng vấn bao gồm test tiếng Anh và chuyên môn khá khó..Em cố gắng làm thử mọi bài test tiếng Anh,ôn tập lái các kiến thức chuyên môn nhưng thật sự em cảm thấy mình còn yếu lắm và xin việc ở công ty đó nhường dư qua sức với em. Em không muốn xin việc ở nơi khác, em muốn lần phỏng vấn đầu tiên,công việc đầu tiên phải là nơi sẽ để lại cho mình nhiều kỉ niệm nhất để mình còn có thể viết blog cho riêng mình sau này và kể về những hành trình sự nghiệp của mình,truyền cảm hứng cho thế hệ sau như anh và các anh chị khác đã làm. Nhưng một đứa vô dụng như em thì truyền được cho ai.Ngày qua ngày,cơ hội được làm cho công ty IT đó cũng ít đi, CV đã soạn sẵn nhưng em vẫn chưa nộp , hay là để tới đợt tuyển dụng tiếp theo khi mà em chuẩn bị kĩ hơn thì em sẽ nộp? Em sợ mình thất bại lắm…

Em nghĩ mình viết dài quá,chắc anh cũng không đọc hết được,mà có đọc thì chắc cũng bực em lắm.Thật sự em muốn nói ra hết tâm sự của em nhưng em không biết phải viết ra ở đâu cả. Đọc được blog của anh cũng như nói ra hết tất cả mọi thứ cũng thấy vui hơn rất nhiều. Anh có thể cho em một lời khuyên được không ạ? Em chờ hồi đáp của anh nhé.

Hi em,

Vấn đề của em thì cũng như nhiều người gặp phải. Con người mình ai cũng có nhiều sợ hãi trong người hết. Sợ không thành công, sợ hình ảnh mình bị trông xấu xí trước mặt mọi người, lo sợ về sức khoẻ. Hay đôi khi cũng chẳng bởi vì cái gì cả, chỉ lo sợ một cách vô lý, mơ hồ, vu vơ mà không biết cụ thể là sợ cái gì, bất an vì cái gì. Vấn đề không nằm ở sự sợ hãi. Bởi vì ai cũng có (và anh cũng không phải là ngoại lệ). Mà cốt yếu, cần phải giải quyết sự sợ hãi này như thế nào.

Cách đơn giản nhất để giải quyết nó là phải làm một cái gì đó để cải thiện tình hình. Chứ không phải làm một cái gì đó để trì hoãn và sau đó là tình hình ngày càng xấu đi. Anh đã từng có nhiều sợ hãi hơn bây giờ. Lo lắng về sức khoẻ. Lo lắng về tài chính. Lo lắng về an toàn cho bản thân mình và những người mình thương yêu. Và thậm chí lo lắng luôn cho cả tương lai của nhiều người (một việc thực tế mà nói là không tưởng). Giờ thì càng ngày anh càng ít sợ hãi hơn, ngày càng ít lo lắng hơn. Ít đi hay nhiều lên, tuỳ theo lời nói, hành động và suy nghĩ mỗi người gieo trồng cho bản thân mỗi ngày, trong giây phút hiện tại. Sự trì hoãn hành động để cải thiện tình hình cũng ví như việc em đang gửi tiết kiệm các gánh nặng của em vào ngân hàng. Và mỗi ngày qua đi, nó sẽ càng nặng hơn với tiền lời. Em sẽ càng ngày càng đuối sức và bất an hơn. Một cái vòng luẩn quẩn, em nhỉ?

Có lẽ, sau khi chia sẻ được với anh qua email, em đã cảm thấy nhẹ nhàng hơn nhiều như em có đề cập đến, phải không? Em hơn nhiều người ở một việc quan trọng. Đó là việc nhận ra được “thất bại” của bản thân và thẳng thắn thừa nhận việc đó. Việc nhận biết được vấn đề là đã một nửa giải quyết được vấn đề rồi em ạ. Biết gánh nặng này đích thực là gì rồi thì trước mắt hãy bỏ gánh nặng xuống. Và đối mặt trực tiếp với nó, chứ không nên mang vác nó trên vai mà chạy trốn (vừa nặng, vừa mệt em nhỉ). Chẳng có gì là thất bại hay thành công một cách tuyệt đối cả. Không có thất bại, làm sao có thành công? Đó chỉ là những khái niệm. Mấu chốt là em học được gì, thấy được gì qua những sự kiện, những thành công hay thất bại đó mà thôi. Chẳng cần phải gắn nhãn cho nó làm gì. Đây là một quá trình học hỏi và quan sát bản thân suốt cả cuộc đời, không khi nào dừng nghỉ cả em ạ. Đơn giản là em khổ sở vì đang ở trong một trạng thái tâm nặng nề, đau khổ, chán nản, thất vọng (em có thể ghi nó vào 1 tờ giấy toilet và bỏ nó vào bồn cầu, rồi xổ nó đi – một động tác tượng trưng để có thể dứt khoát thông báo với tâm trí rằng em đã tạm biết chúng nó). Rồi bắt đầu tìm cách thoát khỏi các trạng thái tâm nặng nề và bất thiện này.

Anh đề nghị em một điều. Và để dễ ghi nhớ hơn, em nên tìm mua 1 cái nón, hay cái áo, hay đôi giày Nike :). Nike có một câu khẩu hiệu rất hay, JUST DO IT. Em cần ghi nhớ điều đó, hãy làm đi, làm bất cứ một thứ gì để có thể cải thiện tình hình, chứ không phải để nuôi dưỡng thêm sự sợ hãi và trì hoãn. Câu hỏi kế tiếp của em là em cần phải làm gì?

Dễ lắm em ạ. Thực tế mà nói, con người ta trưởng thành hơn không phải thông qua học hành và suy nghĩ. Mà đa phần là do chính trong việc làm và hành động, và qua đó, người ta mới thấy rõ là việc học hành và suy nghĩ của chúng ta có thể được vận dụng một cách cụ thể như thế nào vào thực tế. Ví dụ, em lo lắng về công việc đầu tiên, về việc phỏng vấn và mong muốn có được mọi thứ hoàn hảo, từ việc phỏng vấn cho đến công việc. Muốn hoàn hảo, em cần phải biết sự không hoàn hảo là như thế nào cái đã. Không có con đường nào khác. Mục tiêu là một buổi phỏng vấn tốt, đúng vậy. Và thường đó là buổi phỏng vấn cuối cùng, chứ không nhất thiết là buổi phỏng vấn nào cũng phải tốt cả em ạ. Em học hỏi được nhiều hơn từ những buổi phỏng vấn không thuận lợi, nếu em thực sự muốn vươn lên. Trong một trận bóng, đội A có thể chơi tốt toàn trận, nhưng kết quả thường chỉ nằm ở những giây phút cuối cùng, khi đội B vẫn kiên trì, bình tĩnh cố gắng “làm việc” cho đến phút cuối để lật ngược tình thế. Và như thế, cho dù đội A có chơi tốt toàn trận đi nữa, nếu kết quả là đội B thắng ở những phút cuối thì mọi người chỉ có thể công nhận kết quả cuối cùng đó và tôn vinh đội B mà thôi. Họ hoàn toàn xứng đáng điều đó. Em chỉ cần một buổi phỏng vấn thành công. Trong ngữ cảnh này, việc cần bắt đầu là đi phỏng vấn. Chứ không phải chỉ dừng lại ở việc chuẩn bị phỏng vấn. Đó là chưa kể, khi em đi phỏng vấn thực tế thì em mới thấy rõ rằng có một số việc không cần thiết em đã phải dành nhiều công sức trong việc chuẩn bị. Điều kì diệu nằm ở chỗ em càng đi phỏng vấn, em càng thấy bớt sợ hãi, càng tự tin hơn. Thông thường tỉ lệ thành công trong phỏng vấn là 1/10, 1/15. Nên em yên tâm, ai cũng cần phải nếm mùi bại trận hết. Và đó là lẽ thường của cuộc sống này.

Chỉ cần bắt đầu hành động, đừng trì hoãn. Không cần gắn nhãn là thành công hay thất bại, mà chỉ chú ý đến việc can đảm để trải nghiệm các cảm xúc thành công hay thất bại. Và học hỏi trên chính từng trải nghiệm thực tế đó. Hãy bắt đầu nhé.

Một việc khác em có thể bắt đầu làm là hãy cho tâm trí thư giãn mỗi ngày, như trong phần hướng dẫn anh có chia sẻ ở đây: https://viethungnguyen.com/2017/11/16/ban-hoan-toan-co-the-tu-thuong-cho-minh-su-binh-an/. Khi em có thể thực sự thư giãn, những giây phút bình an có được đó chính là những năng lượng của tích cực, của tự tin sẽ được gieo trồng từ từ vào tâm trí em, để em có thể mạnh dạn hơn. Và sự bình an này, dù ngắn ngủi, có thể dẫn dắt và mách bảo cho em những việc cần làm kế tiếp nhé.

Chúc em mọi thuận lợi. Just do it, em!

Best,
VH