Hỏi & Đáp Thiền: Phương tiện trợ giúp hành thiền?

Được dạy bởi Sư Yuttadhammo Bhikkhu
Dịch Việt: Việt Hùng

Câu hỏi: Con thấy việc hành thiền sẽ dễ dàng, nếu có âm thanh nền đều đều ở xung quanh. Sau cuối thì các âm thanh cũng biến mất. Nhưng điều đó giúp con lúc bắt đầu thiền. Liệu đó có phải là một cách hiệu quả để hành thiền, thưa Sư?

Lời người dịch: Trong các bài Hỏi & Đáp như vậy, tôi sẽ chủ yếu dịch thoát ý, chứ không chặt chữ. Một mặt đây là việc tôi làm để có thể nghiền ngẫm phần trả lời của Sư Yuttadhammo. Một mặt, tôi chia sẻ lại đây, và hy vọng nó hữu ích cho các thiền sinh Vipassana tham khảo.

Bài pháp ngắn này được đăng tải trên Youtube vào ngày 25/08/2010. Phần English transcript ở cuối bài. Link Youtube của bài nói ở đây: https://www.youtube.com/watch?v=ZVlJVsYRK0c

Sư Yuttadhammo: Một cách ngắn gọn thì câu trả lời là ‘Không’. Thiền là để nhìn thấy mọi việc như chúng đang là, để hiểu mọi việc như chúng đang là.

Điều thứ nhất, khi bạn cho rằng một điều gì đó khiến việc hành thiền dễ dàng thì bạn cần phải hiểu rằng, điều đó không nhất thiết là tốt. Việc hành thiền có tác dụng bởi vì hành thiền thì chẳng dễ dàng gì. Hành thiền đòi hỏi bạn, thúc ép tâm của bạn trở nên thẳng thớm, thúc ép tâm của bạn ngừng sự dính mắc lại. Cũng tương tự với việc huấn luyện thân, các bài tập thể dục, nếu là dễ dàng, nếu bạn tìm cách để khiến cho các bài tập trở nên dễ dàng, ví dụ như lấy hết các quả tạ ra, thì bạn cũng sẽ không thực sự thu lại được kết quả gì cả. Phải trải qua các khó khăn trong thực hành, trải qua việc chịu đựng với những điều không thoải mái, không dễ chịu thì mới thực sự huấn luyện được tâm của bạn buông bỏ.

Kế đến, ý tưởng về việc một sự kích thích bên ngoài để có thể hỗ trợ việc hành thiền theo một cách nào đó là dấu hiệu cũng việc chưa hiểu đúng về pháp thiền Phật giáo. Bởi vì, thiền sẽ được dùng để hiểu về các âm thanh đều đều đó, để hiểu điều gì đang xảy ra trong tâm của bạn khiến bạn dễ thiền hơn, có phải nó mang đến trạng thái tâm bình yên, làm bạn bình yên, hay nó mang đến cho bạn sự buồn ngủ, …? Nó có thể giúp tâm trở nên nhịp nhàng đến nỗi bạn không còn suy nghĩ nữa. Và như vậy, bạn không cần phải đối trị với những xóc nảy trong tâm, trên con đường lởm chởm đá của các trải nghiệm (trong tâm). Bạn có thể làm mượt mà các trải nghiệm đến nổi bạn cảm thấy thoải mái, định tĩnh. Và rồi sẽ có một cảm giác của sự thích thú, sự dính mắc, mà cuối cùng điều đó sẽ ngăn cách bạn với thực tại, dẫn bạn đến kết luận rằng điều này chấp nhận được và điều kia là không chấp nhận được, điều này là tốt và điều kia thì không. Và sau cuối, đó là khổ đau.

Tôi nhận được những câu hỏi đại loại như vậy rất nhiều. Liệu điều này có hữu ích cho việc hành thiền không? Điều kia thì có hữu ích không? Không có gì sẽ thực sự giúp bạn được trong việc hành thiền của bạn, ngoại trừ chính việc hành thiền: thiền trên mọi thứ (sử dụng mọi thứ làm đối tượng trong thiền), thiền trên những điều xấu, thiền trên những điều tốt. Điều đó giúp bạn nhìn được cách tâm của mình phản ứng lại với sự vật và hiện tượng, giúp bạn làm thẳng thớm lại tâm của bạn để nó không dính mắc vào mọi thứ nữa. Bạn không còn đánh giá mọi việc nữa. Bạn có thể nhìn thấy mọi thứ như chúng đang là. Rồi phản ứng của bạn đối với cuộc sống là phản ứng của trí tuệ, của hiểu biết. Bạn không nhìn vào một điều gì đó và nói rằng, ‘ồ, đó là việc tốt và tôi sẽ dính mắc với nó’ nữa. Thay vào đó, bạn sẽ nói rằng, ‘ồ, nó là nó… tôi biết nó là gì.’ Và khi bạn biết nó là gì, bạn phản ứng một cách phù hợp. Bạn phản ứng theo cách sẽ không dẫn bạn đến với khổ đau, cũng không khiến bạn làm những người khác khổ đau.

Sẽ là quan trọng để hiểu rằng, trạng thái tâm trong thiền chỉ đơn giản là sự nhận biết một cách rõ ràng, trong trẻo về sự việc. Khi bạn có một trạng thái tâm không tập trung, thiền là để hiểu về trạng thái tâm không tập trung đó, hiểu nguyên nhân của nó, hiểu bản chất của nó, và thấy rằng bạn nên buông bỏ nó. Như vậy, bạn sẽ không bao giờ khởi sinh các trạng thái tâm đó nữa, cũng không khởi sinh các nhân gây ra các trạng thái tâm đó nữa. Bởi vì bạn biết nó sẽ dẫn dắt bạn đi về đâu.

Một âm thanh đều đều ở nền cũng giống như một chất gây nghiện. Nó cũng giống như việc nói rằng, ‘tại sao không sử dụng cần sa? điều đó có thể giúp chúng ta cảm thấy định tĩnh và bình an.’, ‘tại sao không uống rượu? bởi vì nó giúp bạn thoát khỏi sự đau đớn.’ Nhưng chúng lại là các chất gây nghiện. Bạn có thể ngồi và xem TV, bạn có thể chìm đắm trong âm nhạc, … Và tất cả những thứ đó sẽ cho một ý nghĩ rằng bạn có thể thiền dễ dàng khi bạn cảm thấy thoải mái, cảm thấy tập trung như vậy. Nhưng đó lại không phải là thiền. Bởi vì, bạn đang không thực sự nhìn thấy mọi việc như chúng đang là.

Tôi cho rằng, việc bạn cần một âm thanh đều đều như thế là dấu hiệu có sai sót. Nó là dấu hiệu của việc bạn không thể chấp nhận thực tại như nó đang là, bạn đang nghiện một thứ gì đó. Điều này là bình thường cho tất cả chúng ta. Khi chúng ta rơi vào trạng thái tâm này, chúng ta sẽ đối trị với nó thông qua thiền tập. Tôi sẽ tắt đi các âm thanh đều đều đó và tìm hiểu xem điều gì đã sai và rồi xem xét nó. Nếu bạn mất tập trung, niệm thầm rằng ‘mất tập trung, mất tập trung’ và nhận biết về điều đó (*). Nếu bạn cảm thấy động loạn hay bất cứ thứ gì, chỉ tập trung vào hiện tượng đó như nó đang là và nhìn xem nhân và quả của nó là gì. Bản chất của nó là gì? Và cuối cùng là thực sự đối trị với nó, thay vì lãng tránh nó. Ok, hy vọng các chia sẻ trên là hữu ích. Đây là một câu hỏi tốt. Tôi nhận được rất nhiều câu hỏi tương tự như vậy. Nên tôi hy vọng câu trả lời là hữu ích. Nhiều người có thể tự hỏi liệu có có hay không các phương tiện hỗ trợ việc hành thiền. Tôi chắc chắn là không có phương tiện nào cả.

(*) Sư Yuttadhammo thực hành và dạy pháp hành của Ngài Mahasi Sayadaw trong đó dùng từ ngữ cụ thể – mantra – để niệm các đối tượng trong tứ niệm xứ khi hành thiềnVí dụ như khi đi thì niệm ‘bước chân phải, bước chân trái’

Mặc dù đã cố gắng tốt nhất trong khả năng của mình, tôi chắc chắn không thể ghi xuống được một cách chính xác 100% tất cả các từ ngữ, đặc biệt là các từ Pali mà Sư đề cập trong bài pháp. Tôi sẽ tiếp tục cập nhật bản ghi, bất cứ khi nào tôi thấy được những điểm còn thiếu sót.

Con xin thành kính đảnh lễ tạ ơn Sư Yuttadhammo về bài pháp thoại ngắn quí báu này. Con nguyện cho Sư được mọi thuận lợi và sức khoẻ trong hành trình tâm linh của Sư.

Các bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin của Sư Yuttadhammo Bhikkhu và các lời dạy của Sư tại trang web: https://www.sirimangalo.org/.

English Transcript (quickly jotting down)

Question: Hi, welcome to Ask a Monk. Today, I have a question from Gunisowe. Hey, Yuttadhammo, I find it easy to meditate if there is a droning noise in the background. I eventually tune it out. But it helps me start. Is this an efficient way to meditate?

Short answer, no. Sorry. Meditation is to see things for what they are, to understand things for what they are. First of all, when you say something makes it easy to meditate, you have to understand that it’s not necessarily a good thing. Meditation works because it’s not easy, because it challenges you, because it pushes the mind to become straight, to stop clinging to things. And a very good analogy is training the body, the physical workout. If it’s easy, if you find some way to make it easy, you know, like taking all the weights off or so on, you don’t really gain anything. And it’s through the difficulty of the practice of having to bear with things that are unpleasant and uncomfortable that you actually train your mind to let go.

Second of all, the idea that an external stimulus might somehow help in meditation, at any rate, is really… I would say, a sign of a misunderstanding of Buddhist meditation. Because meditation would be to understand the droning noise itself and to understand what’s going on with your mind that that makes it seem like it’s making you more meditative, you know. Does that mean it’s bringing a peaceful state or does that mean it’s making you happy or does that mean it’s putting you to sleep or so on? It’s generally a case that it helps your mind to get into a rhythm. So you don’t have to think. So, you don’t have to deal with the bumps and you know, the rocky road of experience. You’re able to smooth it out so that you feel comfortable and you feel calm. And there’s a sense of liking and attachment and clinging and therefore eventually, instead of compartmentalizing reality into this is acceptable and that is not acceptable. This is good and that is not good. And therefore suffering. I get a lot of questions like this about, you know, is this helpful for meditation? Is that helpful for meditation? There’s nothing really that’s going to help you in your meditation, except meditating and meditating on everything, meditating on the bad stuff, meditating on the good stuff, helping you to see how your mind reacts to things and helping to straighten your mind so that you no longer cling to things. You no longer judge things. You’re able to see things for what they are. Your response to life is one of wisdom and understanding. You don’t look at something and say, oh, that’s good, and I’m attracted to it. You say, oh, that is that, you know what it is. And when you know what it is, you react accordingly. You react in a way that doesn’t lead you to suffering and doesn’t cause you to hurt others as well. So it’s important to understand that the meditative state is simply the clear awareness of something. When you have an unfocused state of mind, meditation is to understand the unfocussed state of mind and understanding the causes of it, understanding the nature of it, and seeing that you’d be better off without it. So that, you never give rise to that sort of state of mind and don’t give rise to the causes, because you know what they’re going to lead to. If you avoid it by, you know… A droning noise is just another drug. It’s like saying, you know, why don’t you take marijuana? That helps you to feel calm and peaceful. Why don’t you take alcohol? Because it makes you lose your suffering, your pain. But it’s an addiction. You can sit and watch TV, you can plug yourself into music and so on. And all of these things are going to give you that sense of… you couldn’t say of meditation where your you feel comfortable, you feel focused, but it’s not meditation. Because you’re not really seeing things as they are.

So I would say the fact that you need a droning noise is a sign that something’s wrong. It’s a sign that you’re not able to accept reality for what it is. You’re addicted to something. And that’s normal. That’s natural for all of us. We’re in this state. And that’s what we’re working on, in our practice. So I would turn the droning noise off and figure out what’s wrong and look at that. If you’re distracted, say to yourself, distracted, distracted, just learn about it. If you feel agitated or whatever, just focus on the phenomenon as it is and come to see what are the causes and the effects. What is the nature of it? And eventually do away with it for real, rather than avoiding it. OK, so I hope that helps and I think that’s a good question. Because I get a lot of questions like that. So I hope this helps. Several people who are maybe wondering about aides to meditation. I guarantee there isn’t one. OK, well, thanks for all the questions and keep an eye on.

Leave a Reply