Hãy hành thiền liên tục để giải quyết vấn đề lớn nhất của cuộc đời bạn

Tuần trước, tôi có đủ duyên lành để được đảnh lễ Thiền Sư và được may mắn nghe được những lời dạy quí báu của Ngài, trong một bài Pháp thoại ngắn trước lúc dâng cơm, tầm 10 phút. Tôi đã không kịp ghi âm lại được bài Pháp. Trong khuôn khổ bài viết này, tôi cố gắng ghi lại những ý tứ tôi còn giữ lại được sau khi nghe các lời dạy của Ngài. Tất nhiên là không thể được chính xác theo từng câu, từng chữ của Ngài được. Mà chỉ là những gì tôi có thể nhớ lại. Trí nhớ cũng như cái tâm của người phàm như tôi thì luôn có phần sai lạc. Tuy nhiên, tôi sẽ cố gắng ghi lại một cách tốt nhất ý tứ của Ngài.

Đó là một buổi sáng thứ 5 mát mẻ, khi tôi cùng anh Đạt, một thiền sinh mới cùng đảnh lễ Ngài. Ngài đã hỏi anh Đạt ngay ở câu đầu tiên rằng: “Con có hành thiền không?”. Và rồi Ngài hỏi tiếp: “Con có hành thiền đều đặn không?” Rồi lại tiếp với câu: “Con hành thiền với mục đích gì?”

Hành thiền là việc rất tốt. Bởi vì thông qua hành thiền, chúng ta có thể nhìn thấy sự vật và hiện tượng một cách rõ ràng hơn, chân thực hơn, bằng một tâm trí định tĩnh và sáng suốt. Và chính từ sự rõ ràng đó, chúng ta có thể thấy được và có được giải pháp hiệu quả đối với những vấn đề chúng ta đang gặp phải. Đó chắc chắn là lợi ích mà thiền tập có thể mang lại cho mọi người.

“Vậy, vấn đề lớn nhất của con người là gì?”, Ngài hỏi. Vấn đề lớn nhất của bất cứ ai rất đơn giản, không phức tạp như mọi người nghĩ. Và Ngài trả lời luôn câu hỏi. Vấn đề lớn nhất của con người là sự không thoả mãn với những gì mình có. Con người ta không bao giờ thoả mãn cả. Cũng chính vì sự không thoả mãn này mà chúng ta “work hard”, làm việc chăm chỉ mỗi ngày, cố gắng nhiều hơn mỗi ngày. Điều đó tốt. Vì nếu chúng ta thoả mãn hết với mọi thứ thì như thế nào nhỉ? Chúng ta sẽ lười biếng. Và điều đó thì không tốt.

Bởi vì không thoả mãn với những gì mình có, nên mọi người luôn cố gắng làm việc (nhiều hơn) để đạt được thêm nữa những gì mình muốn có. Cố gắng để có được 1 triệu đôla. Khi có được thì lại tự nhủ bản thân rằng: “À, cũng không đến nổi khó lắm. Sao lại không cố gắng để có thêm, 10 triệu đôla, chẳng hạn.” Và cứ thế chúng ta bị cuốn vào vòng xoáy của sự không thoả mãn, của ham muốn. Điều này không là ngoại lệ kể cả đối với các bậc xuất gia. Các Thầy cũng không thoả mãn với trí tuệ và hiểu biết hiện có, nên các Thầy vẫn phải luôn “work hard”, cố gắng mỗi ngày để giải quyết “sự không thoả mãn” đó. Không có vấn đề gì với việc cố gắng này. Và sự không thoả mãn này được Đức Phật nói đến trong sự thật thứ nhất – khổ đế trong tứ diệu đế. Theo cách hiểu thông thường, sự thật này là “khổ” (suffering). Nhưng điểm cốt lõi nằm ở sự không thoả mãn, hoặc là không có cái gì có thể làm ta thoả mãn lâu dài. Sự thoả mãn thường nhanh chóng kết thúc và chúng ta lại ngập chìm vào sự không thoả mãn. Chúng ta cần phải giải quyết vấn đề này mỗi ngày.

Mục đích hành thiền của bạn là gì? Mỗi người đến với thiền có những mục đích, mong cầu khác nhau. Người Mỹ thì thường hành thiền để có thể làm việc tốt hơn, sáng tạo hơn, năng suất hơn, hiệu quả hơn. Điều đó cũng tốt. Tuy nhiên, mọi thứ đều thay đổi. Sau khi trải nghiệm một cách sâu sắc và đầy đủ ở mức độ, nhu cầu tâm linh hiện tại, sự không thoả mãn sẽ chuyển bạn đến nhu cầu ở tầng mức tâm linh cao hơn. Và bạn sẽ tiếp tục làm việc chăm chỉ để thoả mãn nhu cầu tâm linh ở cấp độ cao hơn này. Bạn sẽ ngày càng trưởng thành hơn về mặt tâm linh với những sự thay đổi đó. Vấn đề mấu chốt là cần phải hành thiền, phải hành thiền đều đặn và liên tục. Tự bản thân việc hành thiền sẽ dẫn dắt bạn tiến xa hơn, đúng đắn hơn trên con đường trưởng thành và phát triển tâm linh của mình.

Nhiều người lúc ban đầu đến với thiền với những mục đích không đúng đắn. Nhưng miễn họ hành thiền đều đặn và đúng đắn, những mục đích ban đầu sẽ được thay thế bằng những mục đích cao thượng hơn, tốt đẹp hơn. Chỉ cần hành thiền kiên trì và liên tục.

Thay cho lời kết: Với chỉ vài phút ngắn gọn, Thiền Sư đã truyền được nhiều, rất nhiều, cảm hứng đến cho thiền sinh như anh Đạt và tôi, những lời dạy rất ngắn gọn, súc tích, đơn giản nhưng lại bao quát toàn bộ những gì cần phải làm. Hãy hành thiền liên tục và kiên trì để giải quyết vấn đề lớn nhất của bạn, sự không thoả mãn.

Con xin thành kính đảnh lễ Ngài và cầu mong Ngài được sức khoẻ và bình an.